Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού αποτελεί έναν από τους συχνότερους και σοβαρούς τραυματισμούς σε αθλήματα επαφής, όπως το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ αλλά και σε σπορ που επιβάλλουν την άρθρωση του γόνατος σε βίαιες στροφές, όπως το σκι . Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος ως σύνολο προστατεύει την άρθρωση του γόνατος από την πρόσθια ολίσθηση της κνήμης. Ο κλασικός μηχανισμός κάκωσης γίνεται όταν με το πόδι σταθερό στο έδαφος και σε έξω στροφή με το γόνατο ελαφρώς λυγισμένο, εφαρμόζεται δύναμη βλαισότητας στην έξω επιφάνεια του γόνατος ή του κάτω άκρου γενικότερα, μία πίεση δηλαδή από την έξω στην έσω πλευρά του άκρου . Σε αυτήν την περίπτωση είναι πιθανή η εμφάνιση συνδυασμένων κακώσεων στην άρθρωση γνωστές ως η «ατυχής τριάδα» (ρήξη πρόσθιου χιαστού και έσω πλάγιου συνδέσμου σε συνδυασμό με ρήξη έσω μηνίσκου) με αποτέλεσμα αρχικά τη ρήξη του έσω πλάγιου συνδέσου και δευτερογενώς του πρόσθιου χιαστού.Υπάρχει επίσης και μηχανισμός κάκωσης χωρίς επαφή και σχετίζεται με απότομη επιβράδυνση (σπανιότερα επιτάχυνση) και ταυτόχρονη αλλαγή κατεύθυνσης .
Η αποκατάσταση του πρόσθιου χιαστού διαρκεί 4 με 4,5 μήνες και η πλήρης επαναφορά στα αθλήματα 6 μήνες . Το πρόγραμμα της αποκατάστασης γίνεται από εξειδικευμένο φυσικοθεραπευτή ακολουθώντας τις γενικές οδηγίες του θεράποντα ιατρού και λαμβάνοντας υπ’ όψιν την μοναδικότητα του κάθε ασθενή . Έτσι οι λεπτομέρειες των ασκήσεων και οι στόχοι προσαρμόζονται σε κάθε ασθενή και επαναπροσδιορίζονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα . Γενικότερα ο στόχος της αποκατάστασης είναι προοδευτικά ο έλεγχος της φλεγμονής, το πλήρες και ανώδυνο εύρος κίνησης, η αύξηση της μυϊκής ισχύος κυρίως αλλά όχι μόνο του τετρακεφάλου και η βελτίωση της νευρομυϊκής συναρμογής και ιδιοδεκτικότητας του ασθενή . Εξαιρετικά μεγάλη βοήθεια στον έλεγχο της φλεγμονής και στην αύξηση του εύρους κίνησης μέσω της χαλάρωσης των μυών προσφέρει η θεραπεία TECAR ενώ σημαντικό ρόλο στην ενδυνάμωση παίζει ο ηλεκτρικός μυϊκός ερεθισμός, αρχικός στόχος του οποίου είναι η ελαχιστοποίηση της μετεγχειρητικής ατροφίας. Με τη χρήση του ηλεκτρικού μυϊκού ερεθισμού σε πρώιμη φάση, έχει παρατηρηθεί επίσης γρηγορότερη αύξηση του εύρους κίνησης, καλύτερη κινητικότητα της επιγονατίδας και περιορισμός της πιθανότητας για αρθρική ίνωση. Τέλος αν και τέτοιοι τραυματισμοί δεν μπορούν σίγουρα να προβλεφθούν, είναι καλό να ακολουθείται προληπτικό πρόγραμμα εκγύμνασης τουπρόσθιου χιαστού στο οποίο δίνεται βάση στην επιτάχυνση στις στροφές, στο σταμάτημα με τα δύο πόδια και στην προσγείωση με λυγισμένα γόνατα .Είναι λοιπόν σαφές πως ο ρόλος και η σημασία των χιαστών συνδέσμων στην λειτουργία και σταθερότητα του γόνατος είναι ιδιαίτερα σημαντικός γι αυτό και η σωστή αντιμετώπιση μετά από ένα χειρουργείο αποτελεί το Α και το Ω στην πλήρη αποκατάσταση τους .
** Δημοσιεύτηκε στο ΜΕΤΑ MAGAZINO (ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)